De ontdekking van de Drentse sterrenhemel

Sterrenkijken voor beginners

In Drenthe kun je prachtig sterren kijken. Door de schone lucht en weinig (licht)vervuiling is onze provincie favoriet bij sterrenkundigen. Drenthe heeft één van de donkerste plekjes van het vaste land (het Drents-Friese Wold). Niet zo gek dus dat juist hier verschillende sterrenwachten en radiotelescopen te vinden zijn. Maar ook voor beginners is er veel moois aan de Drentse hemel te ontdekken. We brengen wat licht in de duisternis. Bekijk onze tips met sterren!

Schone lucht en weinig kunstlicht

Weet je dat je in Drenthe veel meer sterren kunt zien dan ergens anders? We zeiden het al, dit komt door de schone lucht en het weinige kunstlicht in onze provincie. In de stad zie je in een donkere nacht maar een stuk of 50 sterren. Midden op het Dwingelderveld zijn dat er zo’n 2.500 en in het Drents-Friese Wold zelfs wel 2.900!

Vallende sterren

In Drenthe komen de meeste wensen uit. Als je geluk hebt kun je namelijk veel vallende sterren zien. Wist je dat de naam eigenlijk helemaal niet klopt? Er valt namelijk geen ster, maar een stuk steen, een meteoor. Die meteoren komen bijvoorbeeld van kometen. Ze vallen door de zwaartekracht, de aantrekkingskracht van de aarde, op ongeveer 100 kilometer hoogte. Dat doen ze met zo’n snelheid dat ze door de enorme wrijving verbranden. Daardoor laten ze een lichtspoor zien en dat is wat je ziet. 

Waar moet je op letten

Met een goede verrekijker kun je de kraters en bergen op de maan nog beter zien. Ook de sterrenvelden van de Melkweg zijn dan heel dichtbij. Let wel op dat je een heldere nacht uitkiest. De app Scope Nights kan je hierbij helpen.

Kijk voordat het volle maan is, want de reflectie van de maan geeft veel licht, waardoor je de sterren minder goed kunt zien. Een andere goede app is Star Walk 2. Deze app geeft je alle namen van de planeten. Heel bijzonder om te zien zijn de meteoren- zwermen. Die komen ieder jaar op dezelfde tijd door de dampkring. Er zijn er elf. Je kunt ze nog beter zien met een telescoop, in één van onze sterrenwachten.

Wens doen

Je hebt een vallende ster gezien, en dan? Dan mag je een wens doen. Dit is al een heel oud gebruik. De gedachte hierachter was dat bij een vallende ster de goden nieuwsgierig zouden zijn naar de mens. Om een kijkje te kunnen nemen, maakten ze een opening tussen de beide werelden. Maar terwijl ze omlaag keken vielen er soms sterren door de opening. Dit was voor de mensen op aarde een teken dat de goden dicht in de buurt waren. Je kon dan je wensen uitspreken, in de hoop dat de goden deze zouden vervullen.

Of je dit verhaal wel of niet gelooft is natuurlijk persoonlijk. Maar moet jij ook niet toegeven dat het toch een geluksmomentje is wanneer je een vallende ster ziet? En dan doen we natuurlijk graag een wens.

Uitjes met sterren ***** - Voor een schitterende tijd in Drenthe

Meer over sterren in Drenthe....

ASTRON

ASTRON is het Nederlandse onderzoeksinstituut dat ontdekkingen in de radiosterrenkunde mogelijk maakt en is gevestigd in het dorpje Dwingeloo. Internationaal is ASTRON toonaangevend in het ontwikkelen van nieuwe instrumenten in de astronomie. Vanuit hun radioastronomisch onderzoek is bijvoorbeeld het draadloos internet verder ontwikkelt.

LOFAR

De sterrenhemel in Drenthe.

LOFAR (Low-Frequency Array ofwel 'lage-frequentie-telescoop'), ontwikkeld door ASTRON, is een radiotelescoop die bestaat uit duizenden radioantennes. Het centrale punt bevindt zich op een terp tussen Exloo en Buinen en staat in verbinding met radioantennes in Duitsland, Frankrijk, Zweden en het Verenigd Koninkrijk.

Radiosterrenwacht Westerbork

1 van de 14 antennes van de Sterrenwacht bij Westerbork in de nacht. het is ontzettend donker, waardoor je de sterren en de melkweg heel goed ziet. Er schitteren duizenden sterren aan de hemel.

Deze radiosterrenwacht (ontwikkeld door de voorloper van ASTRON) staat op het terrein van het voormalig Kamp Westerbork, bij Hooghalen en Zwiggelte. De Westerbork Synthese Radio Telescoop (WSRT) is een uit veertien losse antennes bestaande radiotelescoop. Het is erg indrukwekkend om ze alle 14 op een rij te zien staan. Neem dus vooral een kijkje.

Radiotelescoop Dwingelderveld

De sterrenhemel in Drenthe met vallende ster.

Aan de rand van het Dwingelderveld bij Dwingeloo vind je de allereerste radiotelescoop die in Drenthe werd gebouwd. Met zijn diameter van 25 meter was hij bij de ingebruikname in 1956 de grootste beweegbare radiotelescoop ter wereld. Nu is deze, nog steeds functionerende, sterrenwacht een rijksmonument. Hij wordt niet meer wetenschappelijk gebruikt, maar iedereen mag er wel komen kijken.

De ontdekking van de hemel

Donkere lucht met volle maan.

De Ontdekking van de Hemel van Harry Mulisch is een meesterwerk uit de Nederlandse literatuur. Mulisch schreef het boek in het gastenverblijf van ASTRON. Sommige fragmenten van het verhaal spelen zich af in deze streek. Als je het boek hebt gelezen is het leuk deze plekken met eigen ogen te zien!

Reis door de ruimte

De aarde vanuit de ruimte

Reis mee door de wondere wereld van sterrenkunde en ruimtevaart. De Nederlandse astronaut André Kuipers neemt je mee naar het internationale ruimtestation ISS, waar hij meer dan 200 dagen verbleef.

Blijf op de hoogte

Ontvang maandelijks de leukste tips en inspiratie uit de Oerprovincie van Nederland.

Schrijf je in!