Industrieel Erfgoed - Elektrotechniek

Industrie als wondermiddel
Zuidoost-Drenthe was lange tijd een achtergesteld gebied. Men leefde er hoofdzakelijk van landbouw en turfwinning. Toen de vraag naar turf drastisch afnam, leidde dit tot grote werkloosheid en armoede. Provincie en gemeente waren niet bij machte om het tij te keren. Pas na het einde van de Tweede Wereldoorlog toen Nederland weer werd opgebouwd, kwam hier verandering in. Vanuit het Amerikaanse Marshallplan werd een grote som geld beschikbaar gesteld. In Zuidoost-Drenthe ging men meteen aan de slag om de infrastructuur te verbeteren, maar bovenal bedrijven naar de regio te halen. Gunstige vestigingsvoorwaarden als ruimte, een overschot aan arbeiders en subsidies moesten hietoe bijdragen.

De aanpak van de gemeente Emmen werd een doorslaand succes. Vele bedrijven kozen ervoor om zich te vestigen in Emmen of de omliggende dorpen. Vele voormalige veenarbeiders vonden een baan in de fabrieken en waren verzekerd van een vast inkomen. De algehele welvaart van de regio nam dan ook sterk toe. Huizen werden bijgebouwd, tot aan complete woonwijken. In hun kielzog volgden ook scholen en voorzieningen als een theater, zwembad en bibliotheek.

Ode aan een bijzondere tijd
Zuidoost-Drenthe was tot bloei gekomen door de industrie te omarmen. Echter is er vandaag de dag nog maar weinig aandacht voor deze historie. Terwijl we toch op de fundamenten staan die in die tijd werden gelegd. Velen hebben in de fabrieken gewerkt en daar werden prachtige producten vervaardigd. Dit zie je nu in een reeks van tentoonstelling bij Museum Collectie Brands over het erfgoed van de gemeente Emmen. Aan de hand van verhalen en objecten nemen we je voor even terug naar vroeger.

In deze eerste tentoonstelling staat het thema elektrotechniek centraal. Een hoofdrol is weggelegd voor de bedrijven Industria en Nira (later Ericsson). Het was in 1956 toen de familie De Graaf hun bedrijf Nira verhuisde van Maassluis naar Emmen. Ze vervaardigden intercoms, ziekenhuisoproepsystemen en het innovatieve product van hun tijd: de pieper. Een klein apparaatje dat in je zak paste en waarmee je aan de hand van een geluidssignaal je collega's op kon roepen. Het werd een doorslaggevend succes en in de loop der jaren rolde de ene na de andere generatie pieper van de band. Telkens weer voorzien van de nieuwste snufjes. 

Industria was een bedrijf dat zijn oorsprong kende in Rotterdam. Ze maakten scheepsverlichting en later hoofdzakelijk straatverlichting. Toen in de jaren '60 kunststof een veelgebruikt materiaal werd en ook Industria dit wilde gaan toepassen in hun armaturen ging men op zoek naar een geschikte productielocatie. Dit werd Emmen vanwege de vestigingssubsidies en de beschikbaarheid van voldoende ruimte en personeel. Vanaf dat moment zouden vele honderdduizenden straatlantaarns in Emmen van de band rollen.

Helaas kwam er een einde aan de glorietijd. Nira en Industria, inmiddels overgenomen door Ericsson en Philips, sloten in 2010 en 2014 hun fabrieken in Emmen. Hiermee kwam er een einde aan het succesverhaal. Toch is Emmen vandaag de dag nog altijd de grootste industriestad van Noord-Nederland.